به گزارش اخبار فلزات، در ابتدای این نشست، دکتر شکوری رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران، ضمن تقدیر از تولیدکنندگان این برنامه گفت: مستند آژنگ با ابتکار دفتر معدن و صنایع معدنی وزارت صنعت، معدن و تجارت تهیه شد و سهم به‌سزایی در ایجاد چهره واقعی معدن و معدنکاری داشت. این مستند توانست واقعیتهای فعالیتهای معدنی، فرصت ها و چالش های آن را به تصویر بکشد؛ بنابراین حائز اهمیت است.

بهرام شکوری در ادامه این نشست گزارشی از معدنکاری، حفظ محیط زیست و منابع طبیعی ارائه داد. ایران با دارا بودن حدود 1 درصد از جمعیت و مساحت دنیا، سهم 7 درصدی از ذخایر معدنی را به خود اختصاص داده است. بنابراین لزوم استفاده از این ثروت خدادای ضروری به‌نظر می‌رسد. بر مبنای آمار رسمی ارائه شده در سال ۹۴، در مجموع ۵ هزار و ۲۱۴ محدوده معدنی در کشور وجود دارد، که حدود ۰.۳ درصد از مساحت کشور را اشغال می‌کند. گفتنی است، مساحت خاکی کشور حدود ۱۶۲ میلیون هکتار برآورد می‌شود. از این میان، ۱۵ هزار هکتار از سطح کشور تحت پوشش عملیات معدنکاری (استخراج و باطله برداری) قرار دارد. به‌علاوه از آمار رسمی ارائه شده می‌توان اینگونه استنتاج کرد که نسبت مساحت مناطقی که فعالیت‌های استخراجی در آن ها انجام می‌شود به نسبت مساحت کل کشور حدود ۰.۰۰۹ درصد است. بنابراین این حجم از حساسیت محیط زیستی به بخش معدن معقول و منطقی به‌نظر نمی‌رسد.

رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی اتاق بازرگانی ایران از مشارکت اجتماعی توسط فعالان معدنی گفت. حضور معادن در مناطق محروم کشور موجبات پیشرفت در این مناطق را فراهم می‌آورد. ازجمله تلاش‌های معدن‌داران برای حفظ محیط زیست می‌توان به معدن مهدی‌آباد و تهیه آذوقه گونه‌های جانوری اشاره کرد.

توجه به این نکته ضروری به‌نظر می‌رسد که بازسازی معادن، آخرین مرحله از عمر آن‌ها محسوب می‌شود. در دنیا، پس از اتمام کار یک معدن و تمام شدن ذخیره آن، بازسازی محیط زیست انجام می‌گیرد. اما در ایران یا ذخایر معادن به پایان نمی‌رسند یا حتی اگر به پایان برسند، باز هم عملیات بازسازی انجام نمی‌شود. این درحالی است که در طرح‌های توجیهی اولیه معادن، هزینه بازسازی آن‌ها نیز لحاظ می‌شود. به‌علاوه از معدنکاران حدود 12 درصد حقوق دولتی دریافت می‌شود که باید به این موضوع اختصاص یابد. هرچند که در عمل محقق نمی‌شود.

شکوری از ژئوتوریسم در معادن گفت. بسیاری از معادن دنیا برای گردشگری استفاده می‌شوند و سهم درآمدزایی قابل توجهی را به خود اختصاص داده‌اند. از جمله این موارد می‌توان به معدن الماس کمیبرلی در آفریقای جنوبی، معدن اسلوانی و ... اشاره کرد. باید خاطرنشان ساخت که برخی معادن ایران نیز از چنین موقعیتی برخوردار هستند. که از جمله آن‌ها می‌توان به معدن نخلک، برخی غارهای معدنی در دلیجان وزنجان و منطقه باداب سورت در استان مازندران اشاره کرد.

در ادامه نشست، مهندس کشاورز، مدیرکل دفتر اکتشاف وزارت صنعت، معدن و تجارت از دید منفی به معدنکاران گفت.: متاسفانه در دید کلی حاکم بر جامعه و مسئولان، معدنکاری را ویران کردن محیط زیست می‌دانند. اما در سال‌های اخیر برای تغییر این نگاه، تلاش بسیاری انجام دادیم. در حوزه معدن و صنایع معدنی به ازای هر یک شغل مستقیم، ۱۷ شغل غیرمستقیم ایجاد می‌شود؛ همین موضوع حکایت از اثرگذاری بخش معدن در توسعه اقتصادی کشور دارد و لزوم توجه به آن احساس می‌شود.

 خانم ملکی، نماینده سازمان محیط زیست نیز اظهار کرد: تعامل بیشتر میان فعالان عرصه صنعت و معدن با سازمان محیط زیست، کاستی‌ها را مرتفع می‌کند. حدود ۱۱ درصد از کل مساحت کشور تحت نظارت سازمان محیط زیست قرار دارد و این سازمان وظیفه حفاظت از این مناطق را برعهده دارد. در مناطق حفاظت شده و پناهگاه‌های حیات‌وحش تحت حمایت این سازمان، فعالیت معدنکاری با حفظ ظوابط انجام می‌شود. وی افزود، متاسفانه در برخی معادن کشور، اصول محیط زیستی آنطور که باید مورد توجه قرار نمی‌گیرد.

دانیال زینال‌زاده کارشناس برنامه آژنگ نیز افزود: از معدنکاری تنها، گرد و خاک آن را می‌بینیم. هدف از ساخت این مستند، ترویج فرهنگ معدنکاری مسئولانه، در میان معدنکاران است. معدنکاران، اقدامات گسترده‌ای درخصوص حفظ محیط زیست، ارائه خدمات اجتماعی و .... انجام می‌دهند. لزوم توجه به این نگاه، بیش از پیش دیده می‌شود. برای بازسازی عرصه‌های معدنی، از معدنکاران جریمه و حقوق دولتی دریافت می‌شود؛ اما این هزینه به کجا می‌رود و چگونه صرف می‌شود؟

مهندس غلامحسین شافعی، رئیس اتاق بازرگانی ایران نیز در این مراسم حضور یافت. وی گفت: بخش معدن در طول سالیان گذشته مغموم مانده است. لزوم توجه به این عرصه ضروری است. وی افزود باید اثرات فرهنگی و اجتماعی فعالیت معادن در مناطق دور افتاده، نشان داده شود. در انتهای این نشست، از پدیدآورندگان مستند آژنگ با حضور مهندس شافعی رئیس اتاق بازرگانی ایران و دکتر شکوری رئیس کمیسیون معدن و صنایع معدنی ایران قدردانی شد.