مدیریت دانش فرایندی است که طی آن سازمان‌ها اطلاعات مفید را دریافت، انتخاب و سازماندهی می‌کنند و در مواقع لازم مورد بهره‌برداری قرار می‌دهند. مدیریت دانش در واقع مدیریت سازمان و سرمایه‌های معنوی است که می‌تواند دامنه عملکرد سازمان را بهبود ببخشد و ارتقای میزان ارزش افزوده سازمان را به دنبال داشته باشد. همچنین مدیریت دانش برای انجام فعالیت‌هایی همچون شناسایی مسئله و انتخاب راه‌حل و تصمیم‌گیری در سازمان ضروری است. مدیریت دانش، دانش‌های نهفته در یک سازمان را از پایین‌ترین سطوح تا بالاترین آن استخراج و به خلق دانش کمک می‌کند و با دسته‌بندی این اطلاعات، در مواقع ضروری به‌سادگی اطلاعات مورد نیاز را در دسترس قرار می‌دهد. همچنین اشترک‌گذاری دانش با دیگر سازمان‌ها و تبادل اطلاعات از دیگر مزایای مدیریت دانش است.
مدیریت دانش در واحدهای فولادی، همچون سایر سازمان‌ها، زمینه و بستر جمع‌آوری نظام‌مند، توزیع و به‌کارگیری مناسب دانش را فراهم می‌آورد که این امر تحقق اهداف سازمانی را پشتیبانی می‌کند و در ایجاد ارزش برای ذی‌نفعان کلیدی، نقشی اساسی دارد. هریک از واحدهای فولادی کشور در مسیر بهره‌برداری و توسعه خود، دست به ابتکارات متعددی زده‌اند و توانسته‌اند به تجارب ارزشمندی دست یابند. این واحدها ضمن مدیریت مناسب دانش، چنانچه از طریق ایجاد روابط همکاری با یکدیگر و اشتراک‌گذاری دانش، یافته‌های خود را با هم تسهیم کنند، ارزش مضاعفی در سطح صنعت فولاد کشور ایجاد و کمک شایانی به رقابتی شدن بیشتر این صنعت و موفقیت‌های روزافزون در سطح بین‌المللی خواهند کرد؛ ضمنا از این طریق، دیگر نیازی به تکرار تجربه دیگران نخواهند داشت و سازمانِ خود را از هدررفت منابع خود در قبال خطاهای احتمالی، مصون نگه خواهند داشت.
فرهنگ مديريت دانش در فولاد خوزستان
فرهنگ سازمانی ترکیبی از ارزش‌ها، باورها و مدل‌های رفتاری و یکی از عوامل تاثیر‌گذار در موفقیت یا شکست برنامه‌های مدیریت دانش در سازمان‌هاست. وجود فرهنگ مناسب و فرهنگ‌سازی درست امری ضروری در پیاده‌سازی مدیریت دانش است. هیچ برنامه مدیریت دانش، بدون ایجاد تحول در فرهنگ سازمانی نمی‌تواند موفق باشد.
ایجاد فرهنگ سازمانی مناسب و وجود زیرساخت‌های لازم، همچون زیرساخت‌های اطلاعاتی، از لازمه‌های پیاده‌سازی موفقیت‌آمیز مدیریت دانش در هر سازمان است. شرکت فولاد خوزستان رویکردهای متنوعی را برای ایجاد و تقویت مدیریت دانش به کار گرفته است. از جمله اقدامات این شرکت می‌توان به ایجاد مرکز اسناد فنی و نیز استقرار نظام به‌پویی اشاره کرد که تسهیم و انتقال دانش در قالب آن و در میان همکاران در گروه‌های بهبود کیفیت و گروه‌های بهبود کار صورت می‌پذیرد. همچنین انتقال دانش همکاران مجرب و بازنشسته به نیروهای جوان‌تر از طریق تدریس در سیستم آموزشی و ایجاد سامانه مدیریت دانش در سازمان نیز از دیگر اقدامات شرکت فولاد خوزستان در این زمینه است.
سازمانی که در طول سال‌های گذشته، با همان تعداد شش کوره قوس الکتریکی اولیه در سایت فولادسازی، بتواند ظرفیت تولید را از ۱٫۵ میلیون تن در سال به قریب چهار میلیون تن برساند قطعا در کنار توسعه، دانش خود را نیز به‌خوبی مدیریت کرده است؛ زیرا بدون بهره‌مندی از تجارب ارزشمند بیش از سی سال بهره‌برداری، این امر میسر نمی‌شد. به‌علاوه، در سایر شاخص‌های کلیدی عملکرد در حوزه‌های متعدد همچون میزان تولید، سودآوری، محیط زیست، مصارف و… نیز توفیقات مهمی حاصل شده است.
تسهيم و ارتقای دانش
مدیریت دانش یک راهبرد حیاتی است که می‌تواند به سازمان در انجام امور و استفاده بهینه از منابع ارزشمند، فعالیت‌های گروهی و بها دادن به تجارب گران‌بها یاری برساند. شرکت فولاد خوزستان به منظور ثبت، طبقه‌بندی و حفظ دانش، برای ایجاد سامانه مدیریت دانش اقدام و دسترسی کارکنان را به این سامانه فراهم کرده است. این شرکت همچنین طرح یکپارچه‌سازی حوزه‌ها و مخازن دانشی درون‌سازمانی را ایجاد کرده است. در راستای بهبود فرایندها و به منظور ارتقای دانش، شرکت از دانش و تجربیات تامین‌کنندگان و مشتریان خود استفاده می‌کند. این امر موجب تولید محصولات جدید و ساخت قطعات و تجهیزات مهمی در فرایند تولید فولاد با مشارکت دانشی ذی‌نفعان شده است. از پروژه‌های قابل‌ذکر اجرایی می‌توان به پروژه‌های احداث کوره‌های پاتیلی و تزریق اکسیژن در واحد احیای مستقیم میدرکس و از پروژه‌های تحقیقاتی می‌توان به پروژه تولید کاتالیست و ساخت انواع گیربکس‌های خاص اشاره کرد.
چه برای بهبود عملیات بهره‌برداری و چه برای پیشبرد فرایند توسعه، همکاری‌های خوبی با شرکای تجاری، سازندگان و مراکز علمی و پژوهشی صورت گرفته است. در قالب تفاهم‌نامه‌های حرفه‌ای و قراردادهای منعقدشده، پروژه‌های ارزشمندی اجرا شده‌اند که منافع آن نه‌فقط به شرکت فولاد خوزستان، بلکه به آن مجموعه‌ها و حتی کل جامعه رسیده است. همچنین این شرکت نظام‌های مشارکتی را علاوه بر کارکنان خود، در سطح پیمانکاران نیز توسعه داده و دانش خود را با آن‌ها و نیز تامین‌کنندگان به اشتراک گذاشته است تا به رابطه برد ـ برد دست یابند. ضمنا از جلسات فنی مشترک موثر با مشتریان و بازدیدها و ملاقات‌های دوره‌ای که نقش مهمی در اشتراک‌گذاری دانش مربوطه به منظور بهره‌برداری و به‌کارگیری محصولات دارند نیز نباید چشم‌پوشی کرد.
علاوه‌بر استفاده از دانش ایجادشده در داخل شرکت فولاد خوزستان، خدمات مهندسی و فناوری و آموزشی به سایر شرکت‌های فولادی ارائه می‌شود که مصادیق متنوعی دارند. از جمله این خدمات می‌توان به راه‌اندازی واحد احیای مستقیم فولاد هرمزگان، احداث و راه‌اندازی فولاد اکسین، راه‌اندازی فولاد شادگان و ارائه خدمات آموزشی به شرکت‌های متعدد همچون فولاد کاوه کیش، فولاد سیرجان، فولاد هرمزگان و فولاد شادگان اشاره کرد. شرکت فولاد خوزستان، به عنوان قطب تولید فولاد و بزرگ‌ترین عرضه‌کننده شمش فولادی در کشور، همواره جزو پرچمداران اشاعه دانش و تجارب در این صنعت ارزشمند کشور بوده است.
قطعا ایجاد و توسعه انجمن‌های تخصصی و تشکل‌های حرفه‌ای در این صنعت و برپایی سمپوزیوم و سمینارهای تخصصی و نیز تدوین و انتشار کتب و مجلات تخصصی و مقالات علمی می‌تواند موجب تقویت بستر تسهیم دانش و انتقال تجارب در میان واحدهای فولادی و تقویت این صنعت مادر در کشور شود. شرکت فولاد خوزستان رويکردهای متنوعی را برای ايجاد و تقويت مديريت دانش به کار گرفته است. از جمله اقدامات اين شرکت می‌توان به ايجاد مرکز اسناد فنی و نيز استقرار نظام به‌پويی اشاره کرد که تسهيم و انتقال دانش در قالب آن و در ميان همکاران در گروه‌های بهبود کيفيت و گروه‌های بهبود کار صورت می‌پذيرد. همچنين انتقال دانش همکاران مجرب و بازنشسته به نيروهای جوان‌تر از طريق تدريس در سيستم آموزشی و ايجاد سامانه مديريت دانش در سازمان نيز از ديگر اقدامات شرکت فولاد خوزستان در اين زمينه است.
انتهای پیام/
ثبت دیدگاه