به گزارش اخبار فلزات، انوشیروان دلیریان کارشناس و صاحب‌نظر معدن، طی ایراد یادداشتی در مورد گام سبز معدنکاری برای آینده سخن گفته است که در ادامه متن کامل این یادداشت را می‌خوانید:
طی چند سده اخیر جمعیت کره زمین افزایش چشمگیری داشته و از این رو، دنیا در تکاپو بود تا با بهره‌برداری از علم و فناوری خود، بیشترین بهره ممکن را به دست آورد و امکانات موردنیاز زیستی خود از جمله کشاورزی، فعالیت‌های صنعتی و امکانات رفاهی را بیش از پیش تامین کند. بنابراین بشر حاکم بر کره خاکی بود و آن را مطابق نیاز خود تغییر می‌داد. معدنکاری هم از این قاعده مستثنا نبود و ذات این فعالیت از اکتشاف گرفته تا فرآوری، براساس شعار سود بیشتر در کمترین زمان ممکن تعریف می‌شد.
اما این دیدگاه کم‌کم جای خود را به نگرش‌های دوست‌دار محیط‌زیست داد و باز هم صنعت معدن از این قاعده مستثنا نماند، به ویژه اینکه زمین‌های حاوی مواد معدنی پس از استخراج خاصیت کانی‌زایی خود را از دست می‌دهند. به عبارت دیگر با اینکه عمر معدنکاری در برابر عمر زمین بسیار ناچیز است، تاثیرات آن بر کره زمین بسیار مخرب و تجدیدناپذیر خواهد بود.
پس بشر به این نتیجه رسید که فعالیت معدنکاری در تعارض با محیط‌زیست است و در عمل نمی‌توان بدون آسیب زدن کار معدنی کرد. این آسیب از دو جهت اتفاق می‌افتد، اول آسیب‌های ناشی از نوع ماده معدنی است که به زمین تحمیل می‌شود و دیگری آسیب‌های ناشی از نحوه استخراج ماده معدنی. در این نوع نگاه که تا نیمه قرن بیستم امتداد داشت، معدنکاری را آسیب‌زاترین فعالیت‌های بشر برای زمین و محیط‌زیست تلقی می‌کرد.
کمابیش از دهه ۱۹۷۰ میلادی به بعد باتوجه به تعارضی که بین معدنکاری، کشاورزی و محیط‌زیست برای بشر ایجاد شده بود، تصمیم بر آن شد که تعادلی میان این فعالیت‌های متضاد برقرار شود. معدنکاری سبز در چنین مرحله‌ای کلید خورد و چنین مفهومی پا به عرصه گذاشت. تعریف اولیه این مفهوم عبارت بود از اینکه چون معدن‌کاران به‌واسطه عملیات استخراجی به زمین آسیب می‌زنند، باید تلاش کنند زمین را به همان میزان ترمیم کرده و به شرایط اولیه برگردانند.
البته به این معنا نیست که معدن‌کار باید شرایط زیست‌محیطی را به حالت دست‌نخورده اولیه بازگرداند چون در عمل این کار غیرممکن است، اما باید با توجه به منطقه بتواند طرح و پروژه‌ای را تعریف کند که میزان آسیب وارد شده را به کمترین حد ممکن برساند.
امروزه معدنکاری سبز در همه دنیا فعالیتی است که با جدیت دنبال می‌شود. بر این اساس، ما شاهد معادنی هستیم که عمر آن‌ها به پایان رسیده ولی به صورت فضای سبز، دریاچه مصنوعی یا جاذبه توریستی گردشگری درآمده و تاثیری مثبت بر اقلیم و اکوسیستم منطقه گذاشته است. به عنوان مثال می‌توان از معدن مس بینگهام در آمریکا نام برد که کنار بهره‌برداری، در معرض دید بازدیدکنندگان هم قرار دارد و درآمد خود از گردشگری معدنی را به بنیاد خیریه اهدا می‌کند و یا معدن معروف سنگ نمک ولیچکا در لهستان که زیرزمینی بوده و هم‌اکنون تبدیل به موزه شده است و درآمد حاصل از بازدید آن به مراتب بیشتر از زمانی است که از آن استخراج می‌کردند.
در پی این سیاست، طی سال‌های اخیر به ویژه از سال ۲۰۲۰، موضوع کربن صفر مطرح شده است. این پروژه که در ادامه معدنکاری سبز است، معدن‌کاران را ملزم می‌کند که در کنار فعالیت صنعتی تدابیری بیندیشند که دی‌اکسیدکربن کره زمین را افزایش ندهد. به همین منظور، تا سال ۲۰۵۰ به کشورها فرصت داده شده است تا به پروژه کربن صفر بپیوندند، یعنی به همان میزانی که کربن تولید می‌شود، باید فعالیت‌های بازسازی و خنثی‌سازی این گاز را انجام دهند.
شاید شنیده باشید که آلمان، چین یا حتی ایالات متحده اعلام کرده‌اند که تا ۱۰ سال دیگر میزان کربن تولیدی صنایع خود را به‌حداقل می‌رسانند و تا سال ۲۰۵۰ آن را به شکلی کنترل خواهند کرد که به صفر میل کند. دو کشور عربستان و امارات اعلام کرده‌اند که تا سال ۲۰۶۰ به این مهم دست خواهند یافت.
گفتنی است، بشر امروز به جایی رسیده که بتواند طوری معدنکاری کند که با وجود آسیبی که مراحل اولیه به زمین وارد می‌آورد، فرایندهایی تعریف کند که برآیند آسیب‌ها و صدمات صفر یا خنثی شود؛ این معنای معدنکاری سبز است که باید به سرعت به سوی آن حرکت کرد.
انتهای پیام/
ثبت دیدگاه