در زمان تاسیس واحد کنسانتره شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در حدود ۲۵ سال پیش، اکثر ماشین‌آلات و تجهیزات مورد استفاده در این بخش از کشورهای اروپایی خریداری شد، اما امروز این شرکت توانسته است با برنامه‌ریزی مناسب به منظور تامین داخلی نیاز خود در زمینه ماشین‌آلات و تجهیزات، اکثر بخش‌های این تجهیزات را به کمک سازندگان داخلی، اصلاح و بومی‌سازی کند. در حال حاضر، این شرکت با استخراج سنگ‌آهن، فراوری کنسانتره با ظرفیت ۱۰ میلیون تن، کارخانه گندله‌سازی با ظرفیت ۳٫۴ میلیون تن، کارخانه مگامدول احیا با ظرفیت ۱٫۵۵ میلیون تن، کارخانه فولادسازی با ظرفیت یک میلیون تن در سال و کارخانه نورد، در تکمیل زنجیره فولاد با تجهیزاتِ به‌روز، پیشرو صنعت کشور است. شرکت معدنی و صنعتی چادرملو با سرلوحه قرار دادن بهینه‌سازی در مصارف حامل‌های انرژی از جمله آب، برق و گاز و کاهش ضریب مصرف مواد اولیه خارجی از جمله الکترود گرافیتی و نسوزها، سیاست کاهش هزینه‌ها و افزایش سود را دنبال می‌کند و با انجام مهندسی معکوس و بومی‌سازی و ساخت بیش از ۱۴ هزار قطعه خارجی در راستای کاهش وابستگی ارزی و افزایش اشتغال‌زایی مستقیم و غیرمستقیم و ارتقای ارزش‌افزوده، در این دوره تحریم، رسالت تولیدی خود در صنعت فولاد را به عنوان پیشگام انجام می‌دهد و مصمم است با برنامه‌ریزی و انجام پروژه‌های جدید و استفاده از توان بالقوه شرکت و تیم مدیریتی، کارشناسی و اجرایی، اهداف فوق را عملیاتی و بالفعل سازد.
۲۵ سالگی نهضت ساخت داخل
از مهم‌ترین ماشین‌آلات مورد استفاده در فرایند تولید کنسانتره سنگ‌آهن شرکت معدنی و صنعتی چادرملو می‌توان به سنگ‌شکن ژیراتوری، سرندها، سیستم‌های انتقال، انباشت و برداشت، کلاسیفایرهای مارپیچی، جداکنندههای مغناطیسی، سلول‌های فلوتاسیون و هیدروسیکلون‌ها اشاره کرد. با وجود اینکه بخش عمده‌ای از این تجهیزات در زمان احداث از شرکت‌های خارجی تامین شد، اما نهضت بومی‌سازی در این شرکت از همان سال‌ها کلید خورد و همچنان ادامه دارد که نتیجه آن افزایش عمق ساخت داخل در قطعات و تجهیزات صنعتی مورد نیاز بوده است.
سنگ‌شکن ژیراتوری از تجهیزات اولیه و اساسی واحدهای فرآوری به حساب می‌آید. ساخت سنگ‌شکن‌ها، با توجه به ابعاد و میزان خوراک ورودی آن‌ها، به تکنولوژی خاصی نیاز دارد. هم‌اکنون امکان ساخت انواع مختلفی از سنگ‌شکن‌ها از جمله سنگ‌شکن‌های فکی در داخل کشور وجود دارد، اما سنگ‌شکن مورد استفاده در شرکت چادرملو از نوع ژیراتوری است که از امکان خردایش و دانه‌بندی سنگ‌آهن برخوردار است و تنها چند کشور در سطح جهان قادر به تولید آن هستند. بنابراین تامین این نوع سنگ‌شکن‌ها از داخل کشور امکان‌پذیر نیست، ولی تامین تمامی قطعات فرسایشی و همچنین قطعات یدکی این سنگ‌شکن‌ها، که پیش از این از خارج از کشور وارد می‌شد، از تولیدات داخلی امکان‌پذیر است.
سرندها از دیگر تجهیزات مورد استفاده در واحدهای فراوری سنگ‌آهن هستند و در حال حاضر امکان ساخت انواع مختلفی از آن‌ها در داخل کشور وجود دارد. گفتنی است که با توجه به لزوم برخورداری سرندهای دانه‌بندی سنگ‌آهن از ویژگی‌هایی خاص، ساخت این سرندها با دشواری‌ها و پیچیدگی‌های زیادی همراه است. سرندهای مورد استفاده در مجتمع چادرملو نیز در ابتدا از کشورهای خارجی خریداری شدند، اما در حال حاضر حدود ۹۰ درصد از بخش‌های مختلف این تجهیز بومی‌سازی شده است.
کانویرها و سیستم‌های انباشت (استکر) و برداشت (ریکلیمر) از دیگر سیستم‌های حیاتی مورد نیاز در واحدهای فرآوری هستند. مجتمع تولید کنسانتره شرکت معدنی و صنعتی چادرملو به تامین روزانه ۴۰ تا ۵۰ هزار تن سنگ‌آهن نیازمند است. با توجه به حجم بالای مواد جابه‌جاشده در صنایع معدنی بزرگ، ساخت و تامین سیستم‌های انباشت و برداشت مواد باید با استفاده از محاسباتی دقیق و تکنولوژی‌هایی مناسب صورت پذیرد. هم‌اکنون شرکت‌های داخلی قادر نیستند تا چنین تجهیزاتی را با ظرفیت‌‍‌های مورد نیاز در داخل کشور تولید کنند. با این حال، بخشی از استکر و ریکلیمر مورد استفاده در شرکت چادرملو در داخل کشور ساخته شده و بخشی از تجهیزات حساس و خاص آن از کشورهای خارجی وارد شده است.
آسیاب‌ها نیز از جمله تجهیزات کلیدی واحدهای کنسانتره‌سازی محسوب می‌شوند. در حال حاضر، به طور کلی، ساخت آسیاب‌های مورد استفاده برای سنگ‌آهن و کنسانتره در ایران ممکن نیست و به همین دلیل، واحدهای فعال در این حوزه ناچار به خرید و واردات این تجهیزات هستند. در زمان تاسیس مجتمع چادرملو، آسیاب اولیه‌ای (SAG Mill) با قطر ده متر نصب شد که در زمان خود در زمره بزرگ‌ترین آسیاب‌ها در سطح جهان محسوب می‌شد و به همین دلیل از خارج خریداری شد.
برای طبقه‌بندی دانه‌بندی کنسانتره تر و جدایش ذرات از طریق نیروی ثقلی در محدوده صد تا هزار میکرون، از کلاسیفایر مارپیچی استفاده می‌شود. در حال حاضر امکان ساخت اسکلت و بدنه این تجهیزات در داخل کشور وجود دارد، اما بخش‌های حساس این تجیهزات و نازل‌ها به تکنولوژی بالایی نیاز دارند و به همین دلیل، از کشورهای خارجی تامین می‌شوند. در خصوص جداکنندههای مغناطیسی، هم‌اکنون امکان ساخت داخلی بخش عمده این تجهیز وجود دارد و فقط آهن‌ربای مورد نیاز آن را باید از کشورهای خارجی تامین کرد. سلول‌های فلوتاسیون مورد استفاده در فرآوری سنگ‌آهن در کشور تقریبا به طور کامل قابل ساخت در داخل است؛ البته پاروهای این تجهیز باید از کشورهای خارجی تامین شود.
در مورد امکان ساخت هیدروسیکلون‌ها در داخل کشور باید گفت که بدنه و استراکچر به صورتی داخلی ساخته شده‌اند، ولی تجهیزات حساس و مهم از کشورهای دیگر خریداری می‌شوند. نازل‌های مورد استفاده در هیدروسیکلون‌ها از جنس خاصی هستند که فقط یک شرکت آن را می‌سازد و نیاز کل دنیا را برطرف می‌کند. به همین دلیل، برنامه‌ریزی در راستای تولید این نازل‌ها صرفه اقتصادی ندارد.
تعميق ساخت داخل
امروزه، با توجه به افزایش تقاضا برای محصولات فولادی و توسعه صنایع فولادی در سرتاسر جهان، تامین مواد اولیه زنجیره تولید فولاد اصلی‌ترین چالش کشورهای صنعتی جهان برشمرده می‌شود. در ایران نیز، با توجه به دورنمای ترسیم‌شده برای صنعت فولاد کشور، تامین مواد اولیه از جمله پارامترهای کلیدی و اثرگذار به شمار می‌رود. شرکت معدنی و صنعتی چادرملو یکی از بزرگ‌ترین شرکت‌های فعال در زنجیره فولاد کشور محسوب می‌شود که در سال‌های اخیر برنامه‌ریزی‌های گسترده‌ای به منظور تولید محصولات با ارزش افزوده بالاتر کرده است. واحد گندله‌سازی شرکت نیز در راستای همین استراتژی طرح‌ریزی و احداث شده است. واحد گندله‌سازی چادرملو بر اساس فرایند تولید گندله به روش آلیس چالمرز آمریکا (با لیسانس کوبه استیل ژاپن) طراحی و اجرا شده است؛ ۶۷ درصد ماشین‌آلات آن ساخت داخل است و ۳۳ درصد آن از خارج کشور تامین شده است. ماشین‌آلات و تجهیزات کلیدی واحد گندله‌سازی شامل دستگاه واگن برگردان، سیستم انتقال، انباشت و برداشت، مخلوط‌کن، دیسک گلوله‌سازی، شبکه متحرک، کوره دوار و سیستم خنک‌کننده حلقوی است.
چنان‌که پیش‌تر نیز گفته شد، بخش قابل توجهی از سیستم انباشت و برداشت شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در داخل کشور ساخته شده و تنها سیستم‌هایی حساس، همچون بخش‌های هیدرولیکی، از کشورهای خارجی خریداری شده است.
قابلیت ساخت ماشین مخلوط‌کن در داخل کشور وجود دارد، اما عامل مهم در ساخت میکسرها، طول عمر پاروهای مورد استفاده در آن‌هاست؛ زیرا تعویض مداوم این پاروها موجب توقف مکرر تولید و در نتیجه، خسارات مالی سنگین به واحدهای تولیدی خواهد شد. به همین دلیل، اغلب پاروهای مورد استفاده در ماشین‌های مخلوط‌کن از کشورهای دیگر خریداری می‌شود.
هم‌اکنون امکان ساخت بخش‌های مختلف دستگاه‌های گلوله‌سازی در داخل کشور وجود دارد و تنها بخش‌های الکترونیکی و برقی این دستگاه‌ها از کشورهای خارجی وارد می‌شوند. شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در حال حاضر توانسته است تمام قطعات مورد استفاده در دستگاه‌های گلوله‌سازی را بومی‌سازی و نیاز خود در زمینه این دستگاه را تامین کند.
حدود ۹۰ درصد از تجهیزات مختلف شبکه‌های متحرک (Traveling Grate)، که خود چندین قسمت را شامل می‌شود، توسط شرکت‌های داخلی قابل تامین است و مابقی این تجهیزات، که عمدتا شامل قطعات حساس و الکترونیکی است، از کشورهای خارجی تامین می‌شود.
امکان ساخت کوره دوار مورد استفاده در واحدهای گندله‌سازی در چندین شرکت داخلی وجود دارد. شرکت معدنی و صنعتی چادرملو در ابتدای فعالیت خود قصد داشت تا کوره دوار مورد نیازش را از ژاپن خریداری کند، اما با توجه به حجم بزرگ و هزینه حمل‌ونقل بسیار بالا، تصمیم گرفته شد تا این تجهیز در داخل سایت کارخانه ساخته شود.
سیستم خنک‌کننده حلقوی (Annular Cooler) وظیفه خنک کردن گندله سنگ‌آهن از خروجی کوره تا زیر ۸۰درجه را بر عهده دارد. توانایی ساخت این سیستم‌ها در داخل کشور وجود دارد، اما مسئله مهم در این زمینه، تعیین ابعاد و توان فن‌هاست. شرکت‌های فعال در زمینه تولید گندله، با تکیه بر دانش عملیاتی خود و با همکاری شرکت‌های سازنده داخلی، می‌توانند در مسیر داخلی‌سازی این تجهیز حرکت کنند و در این راستا با شرکت‌های داخلی همکاری‌های مشترکی انجام گرفته است.
نگاه به داخل
همان‌طور که اشاره شد، سیاست‌های داخلی‌سازی قطعات یکی از هدف‌های اساسی مدیریت شرکت معدنی و صنعتی چادرملو بوده است و تابه‌حال ۱۴ هزار قطعه یدکی و فرسایشی خارجی ساخت داخل شده‌اند و این مهم با قدرت پیگیری می‌شود و پیش می‌رود. گفتنی است که بعضی از قطعات تولیدشده داخلی ساعت کارکرد بالاتری از نوع خارجی در مقابل رفتار سنگ چادرملو دارند. با توجه به افزایش قیمت ارز و تحریم‌ها، تأمین قطعات یدکی و فرسایشی داخلی به طور متوسط ۵۰ درصد صرفه‌جویی هزینه‌ای برای تولید در بر داشته است. از طرف دیگر، توسعه ساخت قطعات در داخل، علاوه بر صرفه‌جویی مالی، اشتغال‌زایی و افزایش سطح مهارت قطعه‌سازان، باعث تقویت بنیه صنعتی کشور نیز خواهد شد. در همین راستا، اعتماد، پشتیبانی و سرمایه‌گذاری شرکت‌های بزرگ فعال در زمینه صنایع معدنی و فلزی کشور این امکان را به واحدهای کوچک تولیدکننده ماشین‌آلات خواهد داد تا با انجام پژوهش و رشد بخش تحقیق و توسعه خود، در جهت دستیابی به تکنولوژی‌های روز و ساخت محصولاتی باکیفیت حرکت کنند.
انتهای پیام/
ثبت دیدگاه