به گزارش «فلزات‌نیوز»، طبق آمار انجمن جهانی فولاد (WSA)، یک میلیارد و ۸۷۸ میلیون و ۵۰۰ هزار تن فولاد خام در سال گذشته میلادی در جهان تولید شده و صنعت فولاد، سهم ۷ تا ۱۰ درصدی از تولید CO2 (بیش از سه میلیارد تن) را به خود اختصاص داده است. بنا بر پیش‌بینی‌های این انجمن، تقاضای جهانی فولاد تا سال ۲۰۵۰، به بیش از دو میلیارد و ۵۰۰ میلیون تن در سال افزایش خواهد یافت و بر همین اساس، ضرورت دارد شرکت‌های فولادی در جهان تمهیدات لازم جهت کاهش حداکثری میزان انتشار کازهای گلخانه‌ای را بیندیشند.
در حال حاضر فولاد به دو روش عمده کوره بلند و احیا مستقیم در جهان تولید می‌شود و تولیدکنندگان این محصول پراهمیت و استراتژیک، اقدامات مختلفی را به منظور کاهش انتشار گازهای گلخانه‌ای و تحقق کربن صفر «Zero Carbon» انجام داده‌اند. جایگزینی هیدروژن سبز با گاز طبیعی در واحدهای احیا مستقیم برای تولید آهن اسفنجی، یکی از مهم‌ترین اقداماتی به شمار می‌آید که در دستور کار فولادسازان مطرح جهان در کشورهایی همچون سوئد، آلمان و ایالات متحده آمریکا قرار گرفته است؛ البته باید توجه داشت که تولید فولاد سبز با استفاده از این روش، با چالش‌ها و مشکلاتی نیز روبه‌رو است که از جمله می‌توان به عدم صرفه اقتصادی تولید هیدروژن اشاره کرد.
با توجه به هزینه بالای تولید هیدروژن و مقرون به صرفه نبودن آن، همچنان پیگیری‌‌های لازم برای توجیه‌پذیر کردن تولید اقتصادی هیدروژن در دنیا ادامه دارد تا پس از نهایی شدن این مهم، واحدهای احیا مستقیم جدید بر پایه تکنولوژی هیدروژن سبز احداث و راه‌اندازی شوند. طبق برآوردهای انجام شده، تولید اقتصادی هیدروژن تا سال ۲۰۳۰ محقق خواهد شد و تولیدکنندگان فولاد به روش احیا مستقیم، به یک جمع‌بندی واحد در این زمینه دست خواهند یافت؛ همچنین با توجه به اینکه بخش عمده فولاد جهان در کشور چین با استفاده از روش کوره بلند تولید می‌شود، استفاده از تکنولوژی‌های اسملتینگ «Smelting» با هدف کاهش انتشار گازهای گلخانه‌های در دستور کار فولادسازان این کشور قرار گرفته و به نظر می‌رسد این فرایند، به یکی از تکنولوژی‌های برتر تولید فولاد سبز در جهان تبدیل خواهد شد.
هم‌اکنون بیش از ۹۵ درصد فولاد ایران به روش احیا مستقیم آهن و تولید فولاد درکوره‌های قوس الکتریکی صورت می پذیرد. با اعلام انجمن تولیدکنندگان فولاد ایران، ۲۵ میلیون و ۴۵۹ هزار تن آهن اسفنجی در هشت ماهه ۱۴۰۲ توسط شرکت‌های فولادی تولید شده که این میزان با افزایش ۵٫۴ درصدی نسبت به مدت مشابه سال پیش (۲۴ میلیون و ۱۵۷ هزار تن) همراه بوده است. از طرفی، حجم انتشار کربن‌دی‌اکسید به ازای تولید هر کیلوگرم فولاد در روش احیا مستقیم و کوره قوس الکتریکی ، به حدود ۱٫۴ کیلوگرم و این میزان در روش کوره بلند، به حدود ۲٫۲ کیلوگرم می‌رسد. بر همین اساس باید گفت که صنعت فولاد ایران، در ناحیه سبزتر فولاد جهان قرار دارد و کشور ما را می‌توان یکی از تولیدکنندگان فولاد سبز در عصر حاضر دانست. در همین راستا، خوشبختانه اقدامات خوبی توسط برخی شرکت‌های بزرگ فولادی طی ماه‌های اخیر انجام شده و مطالعات و امکان‌سنجی‌های لازم در زمینه تولید فولاد سبز نیز صورت پذیرفته است.
البته علاوه بر چالش عدم صرفه اقتصادی تولید هیدروژن که پیش‌تر به آن اشاره شد، باید توجه داشت که فرایند تولید گاز هیدروژن به روش الکترولیز نیازمند تامین برق فراوانی است. بنابراین اگر برق مورد نیاز این فرایند از محل نیروگاه‌های فسیلی تامین شود، نه تنها تولید فولاد سبز محقق نخواهد شد بلکه این مسئله، افزایش انتشار گازهای گلخانه‌ای و تشدید آلودگی‌های زیست‌محیطی را به همراه خواهد داشت. بر همین اساس احداث نیروگاه‌های تجدیدپذیر باید در دستور کار دولت و وزارتخانه‌های ذی‌ربط قرار بگیرد تا علاوه بر تولید هیدروژن سبز، بخشی از برق مورد نیاز تولیدکنندگان فولاد نیز از محل این نیروگاه‌ها در اختیار آن‌ها قرار بگیرد. در پایان باید گفت اگرچه تولید فولاد سبز با مشکلات و دشواری‌های خاص خود همراه است اما به نظر می‌رسد شرکت‌های بزرگ فولادی در کشور، عزم خود را جهت تحقق این مهم جزم کرده‌اند و افق روشنی پیش روی صنعت فولاد سبز ایران قرار دارد.
یادداشت: حسين کهزاد – مديرعامل شرکت صنعت فولاد شادگان
ثبت دیدگاه