به گزارش «فلزات‌نیوز»، نشست تخصصی با موضوع پایش طرح جامع مس توسط انجمن مس ایران با حضور هیئت مدیره انجمن مس، سمیه خلوصی، مدیر دفتر برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ایمیدرو و فرشید سلطان‌زاده، مدیرعامل شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات در اتاق بازرگانی ایران برگزار شد.
بهرام شکوری، رئیس انجمن مس ایران با بیان اینکه کشور در حال حاضر فاقد هرگونه استراتژی توسعه صنعتی است، گفت: ضرورت تعریف یک چشم‌انداز در کشور احساس می‌شود تا ضمن آن، پتانسیل و ظرفیت‌های داخلی و خارجی مشخص شود و در این راستا نیز تمامی زنجیره باید برای تحقق آن تلاش کنند.
وی ادامه داد: توسعه صنعت مس نیازمند توسعه حمل‌و‌نقل، زیرساخت و ... است و در کنار توسعه بخش‌ها باید سیستمی در جهت پایش اجرای این استراتژی وجود داشته باشد. نوآوری و فناوری‌های نوین، نیاز به فلز مس را افزایش داده و آینده این صنعت بسیار روشن است. کشور ایران با قرارگیری در کمربند آلپ و هیمالیا پتانسیل خوبی در این صنعت دارد و در حال حاضر علاوه بر استان کرمان، در آذربایجان و خراسان جنوبی نیز ذخیره‌های مس کشف شده است.
رئیس انجمن مس ایران تصریح کرد: با توجه به اینکه در حال حاضر مجموع ذخایر ایران برابر با ۵۴ میلیون تن مس محتوی ارزیابی می‌شود، می‌طلبد که یک استراتژی برای توسعه صنعت مس تهیه شود. با سرمایه‌گذاری در صنایع پایین‌دستی و دسترسی به تکنولوژی‌های به‌روز، ارزش افزوده بیشتری ایجاد خواهد شد.
شکوری مطرح کرد: طرح جامع صنعت مس مانند طرح جامع صنعت فولاد کشور می‌تواند موفق باشد. با تهیه سند جامع مس می‌توانیم شاهد توسعه صنعت مس و صنایع وابسته به آن باشیم و انجمن مس در این راستا می‌تواند مطالبه‌گر اهداف سند جامع صنعت مس کشور باشد. برای تهیه این سند، باید بخش خصوصی و دولتی به یک اجماع برسند تا بتوانند وزارت صمت را جهت اجرای این سند مکلف کنند.
در ادامه فرشید سلطان‌زاده، مدیرعامل شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات عنوان کرد: حدود ۸۹۰ میلیون تن ذخابر مس در جهان وجود دارد و شیلی، صاحب بیشترین دخایر مس در جهان است. مجموع ذخایر ایران برابر با ۵۴ میلیون تن مس محتوی ارزیابی می‌شود و کشور ما، رتبه پنجم بزرگ‌ترین دارنده ذخایر معدنی را داراست.
وی افزود: اکتشافات معادن موجود و اکتشافات جدید طی سال‌های گذشته، خوشبختانه نتیجه‌بخش بوده و ذخایر کشور طی سال‌های اخیر رشد قابل توجهی داشته است. علی‌رغم وضعیت خوب صنعت در حوزه ذخایر معدنی، توسعه تولید مس در کشور شرایط چندان مساعدی ندارد و بهره‌برداری از ذخایر روند نزولی را طی کرده است.
سلطان‌زاده با اشاره به توزیع جغرافیایی حلقه‌های صنعت مس در جهان، گفت: توزیع جغرافیایی کاتد و تولید محصولات نیمه‌ساخته منطبق بر توزیع جغرافیایی مصرف مس است. در صورت حذف تولید از توزیع جغرافیایی کاتد، توزیع تولید آن دقیقا منطبق بر مصرف مس در مناطق مختلف دنیا است.
مدیرعامل شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات در رابطه با جایگاه صنعت مس ایران در جهان، مطرح کرد: کشور با تولید ۳۴۰ هزار تن مس محتوی، در رتبه ۱۵ تولید معدنی دنیا است. همچنین با تولید ۳۰۶ هزار تن کاتد مس، در رتبه ۱۸ و تولید ۲۵۴ هزار تن محصولات نیمه‌ساخته، در رتبه ۲۳ تولید دنیا قرار گرفته است.
وی با اشاره به چالش‌های اصلی تهدیدکننده صنعت مس کشور، اظهار داشت: عدم تمرکز کافی منابع مالی، زیرساختی و مدیریتی در مسیر صحیح توسعه و سرعت کم پیشرفت صنعت مس، باعث تاخیر در اجرای پروژه‌های پربازده و بعضا تعریف و اجرای پروژه‌هایی بدون توجیه اقتصادی شده است. همچنین رشد سریع رقبا با توجه به قیمت‌های بالای مس و امکان از دست دادن سهم بازار به دلیل کندی فعالیت‌های توسعه‌ای و چالش‌های ناشی از تحریم‌های بین‌المللی، از دیگر چالش‌های این صنعت است؛ در حالی که انتظار داریم به سهمی فراخور رتبه ذخایر معدنی دست یابیم. تداوم فشارهای خارجی و تحریم‌ها قطعا در آینده، صنعت مس کشور را به دلیل نقش اساسی آن در اقتصاد کشور و دور زدن تحریم‌ها با وسواس بیشتری هدف قرار خواهند داد. همچنین چالش‌های مرتبط با تامین آب و بعضا انرژی، آینده صنایع معدنی کشور و همچنین صنعت مس را تهدید می‌کند.
سلطان‌زاده تصریح کرد: ابهامات کلیدی که طرح جامع مس به آن‌ها پاسخ داده است، عبارتند از: مهم‌ترین اهداف صنعت در حلقه‌های مختلف زنجیره کدام اهداف و با چه وزن اهمیتی هستند؟ با توجه به شکاف سهم تولید معدنی کشور با سهم ذخایر، آیا باید در بخش تولید معدنی این شکاف را پر کنیم و یا ذخایر را برای آیندگان حفظ کنیم؟ در صورت محدودیت منابع مالی زیرساختی و…، آیا منابع باید به نسبت توزیع شود و یا صلاح است منابع در حلقه‌هایی با اولویت بالاتر سودآوری و اشتغال بالاتر و آلایندگی کمتر متمرکز شود؟ رویکردهای صنعت مس در کشور تا چه میزان باید با روندهای جهانی در حوزه بازار، اقتصاد و مسائل زیست‌محیطی در تطابق باشد؟ و در نهایت ارزیابی و عارضه‌یابی سیاست‌های قبلی توسعه صنعت مس و نتایج حاصل از آن‌ها، باید چه تاثیری بر انتخاب متدلوژی مناسب تدوین اهداف و استراتژی‌های جدید صنعت داشته باشد؟
مدیرعامل شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات تاکید کرد: ایران از حیث ذخایر معدنی مس جایگاهی ویژه داشته و باید عقب‌ماندگی در تولید معدنی با تمرکز بالا در اجرای پروژه‌های تغلیظ و نگاهی متفاوت و متمایز به معدن‌کاران کوچک‌مقیاس به سرعت جبران شود. میزان مصرف مس کشور در صنایع مصرف‌کننده چندان بالا نیست و تا زمانی که صنایع مصرف‌کننده مس در کشور توسعه پیدا نکرده و یا اقتصاد ذوب و پالایش بهبود نیابد، صادرات کنسانتره حاشیه سود و اشتغال بیشتری نصیب کشور خواهد کرد.
وی ادامه داد: ظرفیت موجود ذوب و پالایش در کشور طی دهه جاری کافی بوده و توسعه واحدهای ذوب و پالایش تا افق طرح (سال ۱۴۰۹)، به دلیل سود پایین و اشتغال‌گران و محدود، به صرفه نیست و پیشنهاد می‌شود از ظرفیت موجود با تاکید بر افزایش بهره‌وری تولید استفاده شود. پیش‌بینی می‌شود با افزایش سودآوری این واحدها در دهه ۲۰۳۰، امکان سرمایه‌گذاری در این بخش وجود داشته باشد.
سلطان‌زاده اضافه کرد: اولویت‌ها در بخش ذوب و پالایش و پایین‌دست صنعت در افق طرح، افزایش بهره‌وری تولید، برندینگ و بازاریابی بین‌المللی است. در بخش پایین‌دست صنعت، ظرفیت خالی قابل توجهی در دسترس است که پتانسیل اشتغال‌زایی بالایی نیز دارد. با تسریع سرمایه‌گذاری در بخش معدن و برندینگ محصولات در بخش پایین‌دست، صنعت مس کشور پتانسیل دستیابی به ۶.۳ تا ۱۲.۷ میلیارد دلار ارزش افزوده، سهم ٣.٤ تا ۷ درصدی از «GDP» و ایجاد ۸۵ تا ۱۵۱ هزار نفر اشتغال را تحت سناریوهای مختلف دارد.
مدیرعامل شرکت مشاوره اقتصادی آرمان آتورپات مهم‌ترین محدودیت‌ها در صنعت مس را عدم تمرکز مدیریتی، بحران دسترسی به آب و بازاریابی بین‌المللی محصولات به خصوص در بخش پایین‌دست صنعت دانست.
وی مطرح کرد: اولویت احداث صنایع پایین‌دست، اسید سولفوریک مانند واحدهای تولید کودهای فسفاته، سولفاته و واحد تولید «AIF» به دلیل در دسترس بودن بخشی از مواد اولیه آن و نیاز قابل توجه کشور، باعث افزایش بهره‌وری واحدهای ذوب خواهد شد.
سمیه خلوصی، مدیر دفتر برنامه‌ریزی و نظارت راهبردی ایمیدرو نیز در این نشست تخصصی عنوان کرد: طی دو سال گذشته، نسخه اولیه طرح جامع صنعت مس آماده شده است. با توجه به اینکه دسترسی ما به اطلاعات صنایع پایین‌دست صنعت مس بسیار مختصر بود، سیاست‌گذاری مناسبی برای این صنعت اتخاذ نشده است. به همین دلیل باید کار جدی بر روی صنایع پایین‌دستی انجام شود و در این راستا به تخصص و دانش انجمن مس برای تکمیل این سند نیاز داریم.
وی یادآور شد: سند جامع صنعت مس کشور باید با اجماع نظریات متخصصان بخش خصوصی و دولتی تهیه شود.
ثبت دیدگاه