با توجه به ماموریت اصلی ایمیدرو، راهبری توسعه، توانمندسازی و رقابت‌پذیری بخش معدن و صنایع معدنی و تبدیل منابع و محصولات این بخش به ثروت پایدار در کشور، تاکنون این سازمان، به منظور انجام ماموریت خود، فعالیت‌های گسترده‌ای کرده و در این راستا، استراتژی‌های توسعه‌ای خود در زمینه رونق حوزه فلزات غیرآهنی را در اولویت برنامه‌های خود قرار داده است. در شرایط کنونی، صنعت فلزات غیرآهنی پتانسیل توسعه بیشتری دارد و به همین منظور، در بیانیه چشم‌انداز استراتژی جدید ایمیدرو ۱۴۱۴، به طور مشخص و در دو بند، به فلزات غیرآهنی اشاره شده است و بندهای بعدی متاثر از دو بند نخست‌اند:
۱٫ رهبر زنجیره ارزش در حوزه فلزات آلیاژ آهنی، مس، سرب و روی غرب آسیا و آسیای مرکزی است.
۲٫ پیشتاز زنجیره تامین در حوزه کانی‌های فلزی با ترکیب غیرآهنی که دارای مزیت رقابتی بین کشورهای غرب آسیا و آسیای مرکزی است.
۳٫ پیشتاز دانش و فناوری و نوآوری در اکتشاف، استخراج، فرآوری و متالورژی بین کشورهای غرب آسیا و آسیای مرکزی است.
۴٫ اقتصاد معادن و صنایع معدنی را بعد از نفت و گاز به جایگاه دوم تولیدکننده ناخالص ملی (GNP) رسانده و بسترساز ثروت‌افزایی ملی است.
جهش توليد در حوزه فلزات غيرآهنی
با توجه به اهداف و وظایف تعریف‌شده برای ایمیدرو، بخشی از سهام برخی از شرکت‌های بزرگ تولیدکننده محصولات معدنی و صنایع معدنی کشور در اختیار این سازمان قرار دارد. از طرف دیگر، این سازمان در راستای عمل به رسالت‌های توسعه‌ای خود، اقدام به تاسیس تعدادی از واحدهای معدنی و صنایع معدنی در گوشه‌وکنار کشور نیز کرده است تا نقش مهمی در تولیدات صنایع فلزات غیرآهنی کشور داشته باشد.
با توجه به آمار تولید فلزات غیرآهنی ایران، میتوان ادعا کرد که در سال ۱۳۹۸ (۲۰۱۹) تولید روی، مس، سرب و مولیبدن، به‌ترتیب بیشترین سهم از تولید معدنی این فلزات در جهان را تشکیل می‌دهند. با تولید ۲۰۸هزار تن روی در سال گذشته، ایران سهمی ۱٫۶ درصدی از تولید معدنی این فلز در جهان را دارا بوده است. پس از آن، مس با تولید معدنی ۳۱۰ هزار تن فلز محتوی، سهم ۱٫۵ درصدی، سرب با تولید معدنی ۶۳هزار تن فلز محتوی، سهم ۱٫۳ درصدی و مولیبدن با تولید معدنی ۳٫۱ هزار تن فلز محتوی، سهم ۱٫۱ درصدی از تولید جهانی را به خود اختصاص می‌دهند.
در خصوص آنتیموان، میزان تولید معدنی این فلز غیرآهنی در کشور به طور میانگین از سال ۱۳۸۷ تا ۱۳۹۵ سالانه ۵٫۵ تن بوده که سهم قابل توجهی از این حجم تولید در اختیار ایمیدرو بوده است. در سال ۱۳۹۶ افزایش قابل توجهی در استخراج سنگ آنتیموان از معدن سفیدآبه (مجموعه تابعه ایمیدرو) صورت گرفت که منجر به افزایش تولید از ۵٫۵ به ۱۲۰ تن شد.
در حال حاضر، ایران فقط سهمی ۰٫۵ درصدی از مجموع تولید جهانی فلزات غیرآهنی را داراست و ایمیدرو قصد دارد با نظارت و توسعه یکپارچه از سوی سازمانی واحد، سهم ایران از تولید جهانی را ارتقا دهد.
راهبرد جديد ايميدرو
در سند چشم‌انداز ۱۴۰۴ ایران، چشم‌انداز تولید آلومینیوم، مس و روی، به دلیل توانمندی‌ها و پتانسیل‌های موجود در کشور، به‌ترتیب ۱٫۵ میلیون تن و ۷۰۰ و ۳۰۰ هزار تن تعریف شده است. با وجود اینکه تولید این فلزات غیرآهنی در ایران توسط شرکت‌هایی بزرگ و قدرتمند توسعه یافته است، در صورت تاسیس شرکت فلزات غیرآهنی و با نظارت و برنامه‌ریزی متمرکز از سوی این شرکت، انتظار می‌رود که با توجه به پتانسیل‌های توسعه‌ای موجود در کشور، به‌ویژه ذخایر معدنی فلزاتی همچون مس و روی، صنایع غیرآهنی به جایگاه‌هایی به‌مراتب بالاتر برسند.
اهداف بلندی را میتوان برای شرکت فلزات غیرآهنی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران متصور بود. همان‌طور که پیش‌تر اشاره شد، محرک‌های متعددی برای تاسیس یک مجموعه واحد برای طرح‌ریزی، نظارت و توسعه صنایع فلزات غیرآهنی در ایران وجود دارد که باید در راهبری صحیح این فرایند، از آن‌ها به عنوان عوامل انگیزشی و حتی نظارتی استفاده کرد.
مهم‌ترین این محرک‌ها عبارت‌اند از نیاز به کاهش وابستگی اقتصاد کشور به درآمدهای نفتی، توانمندی توسعه صنعت فلزات غیرآهنی از نظر دسترسی به ذخایر معدنی و انرژی ارزان، وجود ظرفیت‌های مازاد در بخش صنایع معدنی و لزوم ارتقای بهره‌وری در این بخش، افزایش اهمیت فلزات غیرآهنی در کاروان توسعه جهانی به سوی اقتصاد سبز (نظیر زیرساخت نیروگاهی انرژی‌های تجدیدپذیر، ناوگان خودروهای برقی، بهینه‌سازی مصرف انرژی به کمک خانه‌های سبز و غیره)، لزوم وجود سازمان مرکزی با توان سیاست‌گذاری، پایش و نظارت برای بخش معدن و صنایع معدنی غیرآهنی، ضرورت ارتقا و گسترش ارتباط صنعت و دانشگاه به منظور ایجاد مهارت‌های مورد نیاز در نیروی انسانی صنعت و رفع چالش‌های فنی و اقتصادی صنعت به‌کمک دانشگاهیان و نیاز به گردآوری جامع و کامل اطلاعات معادن و صنایع معدنی غیرآهنی کشور از اکتشافات تا فرآوری و تولید.
با توجه به وجود محرک‌های لازم به منظور ایجاد اهرمی توانمند در حوزه سیاست‌گذاری، پایش برنامه‌ها و اجرای برنامه‌های توسعه‌ای، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی کشور در نظر دارد سازوکار متمرکزی را برای مدیریت فعالیت‌ها در حوزه فلزات غیرآهنی ایجاد کند. انتظار می‌رود که این راهبرد به دستاوردهای ارزشمندی دست یابد همچون تدوین و پایش مطالعات جامع از محصولات صنعت فلزات غیرآهنی به منظور شناسایی چالش‌ها و فرصت‌ها، ارائه راهکارهای مناسب برای مرتفع ساختن چالش‌های صنعت، توسعه متوازن و منظم صنایع فلزات غیرآهنی به منظور بهره‌مندی از فرصت‌های موجود هم از منظر ارتقای سطح تولید و هم از منظر تکمیل زنجیره ارزش (افزایش سهم ارزش افزوده بخش معدن و صنایع معدنی از تولید ناخالص داخلی کشور)، سیاست‌گذاری به منظور ایجاد فضای مطمئن سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی و همچنین فراهم ساختن بستر مناسب برای صادرات رقابتی محصولات صنعت (افزایش درآمدهای صادراتی از محل معادن و صنایع معدنی کشور).
اهداف بلندي را میتوان برای شرکت فلزات غيرآهنی سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنايع معدنی ايران متصور بود. محرک‌های متعددي برای تاسيس يک مجموعه واحد برای طرح‌ريزی، نظارت و توسعه صنايع فلزات غيرآهنی در ايران وجود دارد که بايد در راهبری صحيح اين فرايند، از آن‌ها به عنوان عوامل انگيزشی و حتي نظارتي استفاده کرد
تاسيس شرکت فلزات غيرآهنی ايميدرو
با استناد به شناسایی نیاز ایجاد نظامی واحد برای نظارت، سیاست‌گذاری و توسعه صنعت فلزات غیرآهنی کشور، سازمان توسعه و نوسازی معادن و صنایع معدنی ایران به پشتوانه استراتژی‌های توسعه‌ای بخش فلزات غیرآهنی در سند ۱۴۱۴ و جایگاه ویژه این صنایع در برنامه‌های آتی این سازمان، در نظر دارد فعالیت‌های خود در حوزه توانمندسازی صنایع فلزات غیرآهنی را با تاسیس شرکت فلزات غیرآهنی، بیش از پیش ارتقا دهد.
با تشکیل چنین مجموعه‌ای، ایمیدرو قادر خواهد بود تا علاوه بر سیاست‌گذاری، تدوین و اجرای طرح‌های جامع توسعه‌ای در حوزه صنایع فلزات غیرآهنی، چالش‌های این صنعت را شناسایی و به منظور رفع آن‌ها، به‌ویژه در حوزه تامین مواد اولیه و فروش محصولات، اقدامات موثری را با در دست داشتن اختیارات نظارتی و حاکمیتی اتخاذ کند. بر این اساس، شرکت جدید فلزات غیرآهنی این سازمان، علاوه بر در دست گرفتن دارایی‌های ایمیدرو از شرکت‌های تولیدکننده فلزات غیرآهنی در کشور نظیر شرکت آلومینیوم ایران، شرکت آلومینیوم جنوب و شرکت ملی صنایع مس ایران، ماموریت نظارت بر فعالیت صنایع فلزات غیرآهنی کشور، توسعه این صنعت با ایجاد ظرفیت در بخش‌های مختلف آن، مطالعه همه‌جانبه صنعت با تدوین و پایش طرح‌های جامعی نظیر طرح جامع آلومینیوم، طرح جامع مس، طرح جامع سرب و روی و جذب سرمایه‌گذاری داخلی و خارجی به منظور تسریع روند توسعه را به دست خواهد گرفت.
انتهای پیام/
ثبت دیدگاه