به گزارش دنیای معدن، معادن غنی استان اردبیل سالیان سال ثروتی خوابیده در درون زمین بود که یا ناشناخته باقی مانده و یا اراده ای برای اکتشاف و استخراج آن وجود نداشت، اگر هم فعالیتی در این زمینه صورت می گرفت مربوط به بخش کوچکی از معادن با ارزش افزوده نه چندان مهم بود.این بی توجهی اما در دولت تدبیر و امید پایان یافته و اقدامات اساسی برای اکتشاف و استخراج معادن در استان شروع شد، پای شرکت های بزرگ سرمایه گذاری به منطقه باز شده و کار در سه پهنه بزرگ معدنی در شمال و جنوب آغاز و هم اکنون اخبار دلگرم کننده ای از اکتشاف معادن غنی در دل کوه های بلند استان اردبیل شنیده می شود.
تا همین چندی پیش آمار معادن استان اردبیل ۱۷۸معدن اعلام می شد که از این تعداد سه معدن فلزی و بقیه معادن غیرفلزی، سنگ ها، کانی های صنعتی و مصالح ساختمانی بودند که از آنها نیز به صورت بهینه استفاده نشده است.
این در حالی است که به گفته کارشناسان، این استان دارای ظرفیت های بسیار غنی در این حوزه اقتصادی بوده و استفاده از آن می تواند به توسعه استان و ایجاد اشتغال پایدار کمک کند.
بر اساس مطالعات انجام شده، استان اردبیل از نظر مواد معدنی فلزی، ۳ قطب فلزی از ۲۰ قطب فلزی کشور را داراست، هر چند که تاکنون تنها بخشی از این ظرفیت ها مورد شناسایی و بهره برداری قرار گرفته است.
استان اردبیل در گروه معادن مصالح ساختمانی از وضعیت مناسبی در سطح کشور برخوردار است و در زمینه معادن فلزی نیز با اتمام عملیات اکتشافی، چشم انداز خوبی را در حوزه عناصر طلا، نقره، مولیبدن و مس می توان برای آن متصور بود.
در زمینه “پرلیت” استان اردبیل پس از آذربایجان شرقی بیشترین معادن را به خود اختصاص داده است، پرلیت بیش از ۳۰۰ نوع کاربرد در صنایع پزشکی کشاورزی و تولید مصالح سبک دارد.
همچنین استان در زمینه سنگ نما از جمله تراورتن، مرمر، گرانیت دارای ذخایر خوبی است، در زمینه سنگ های قیمتی و نیمه قیمتی ۳۰ آنومالی در استان فعال بوده که معدن عقیق سبلان یکی از مهمترین آنهاست.
در زمینه کانی های فلزی نیز استان اردبیل غنی بوده که از جمله مهمترین آنها ذخایر مس و طلا است.
به گفته مهندس فاطمه جوادی کارشناس امور معدن، از ۲۰ پهنه معدنی موجود در ایران سه پهنه شامل قزل اوزن (خلخال) ، سبلان قره سو (مشگین شهر) و باغرو (کوثر) به استان اردبیل تعلق دارد.
رئیس نظام مهندسی معدن استان اردبیل هم می گوید: عمده کانی های استان؛ سنگهای تزئینی، مرمر، تراورتن، آهک، پوکه معدنی، عقیق، آهن و سیلیس هستند اما انواع کانی های فلزی و مس نیز در استان کشف شده است.
وی میزان تقریبی ذخایر معدنی استان اردبیل را ۵۳۸ میلیون تن تخمین می زند.
رئیس صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل هم گفت: ۸۲ زون معدنی در استان در حال فعالیت است.
کارشناسان معتقدند که با وجود ظرفیت غنی معدنی در استان هنوز بسیاری از کانی های ارزشمند مورد بهره برداری قرار نگرفته و از ظرفیت ذخایر معدنی استفاده مطلوبی نشده است.
به اعتقاد آنها، با توجه به شرایط اقتصادی کنونی و عقب ماندگی بخش صنعت در استان اردبیل، معدن یکی از بخش های مهم در ایجاد اشتغال پایدار در استان بوده و می تواند زمینه ساز ایجاد صنایع پایه و زنجیره ای شود.
اقدامات زیربنایی در بخش معدن استان اردبیل در دولت تدبیر و امید
از چند سال قبل و با توجه به ظرفیت های معدنی استان و نقش آن در ایجاد اشتغال پایدار و رونق صنعت، دولت نگاه ویژه ای به این بخش در استان داشته و سرمایه گذاری عظیمی در مطالعه و اکتشاف معادن بویژه در زمینه کانی های ارزشمند از جمله مس ، طلا و دیگر کانی های استراتژیک کرده است.
این اقدامات در دولت تدبیر و امید کلید خورده و اکنون در دولت دوازدهم بتدریج نتایج امیدوارکننده آن در حال خودنمایی است.
به گفته مسوولان استان اردبیل، در حال حاضر در سه پهنه معدنی استان حفاری های لازم و مطالعات انجام شده و حتی عناصر و کانی های موجود در برخی آزمایشگاههای معتبر داخلی و خارجی مورد سنجش و تحلیل قرار گرفته اند.
سه پهنه معدنی استان اردبیل شامل قزل اوزن در خلخال، سبلان در مشگین شهر و باغرو در کوثر در سه مرحله به شرکت های بزرگ سرمایه گذاری واگذار شده و امور اکتشافی و استخراجی از سوی آنها در حال اجرا است.
رییس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل گفت: با پایان مطالعات پهنه های معدنی این استان تحول بزرگی در توسعه رونق اقتصادی منطقه در بحث معادن ایجاد خواهد شد.
رامین صادقی بیان کرد: مطالعات و اکتشاف پهنه معدنی قزل اوزن خلخال از ۲ سال پیش در پنج محدوده از جمله روستاهای کمر ، مندجین ،نمهیل ،شمس آباد و کزج در حاشیه این رودخانه آغاز شده و موفقیت هایی در دستیابی به رگه های پلی متال و طلا در گمانه زنی ها و حفاری های این پهنه بدست آمده است.
وی بیان کرد: نتایج اولیه مطالعات زون معدنی قزل اوزن خلخال حاکی از وجود معادن غنی قلز از جمله مس ، روی و رگه هایی از طلا در این زون است و با واگذاری ادامه مطالعه و اکتشاف معادن به قرارگاه خاتم زمینه برای بهره برداری از این معادن و همچنین راه اندازی کارخانه های فرآوری جهت اشتغال مردم منطقه در حال فراهم شدن است.
او افزود: علاوه بر این بخشی از پهنه های معدنی استان به شرکت ملی مس واگذار شده که قسمت هایی از زون معدنی قزل اوزن خلخال نیز شامل این واگذاری است.
فریدون بابایی فرماندار خلخال هم گفت: با شناسایی و اکتشاف معادن طلا در چهار نقطه از زون معدنی این شهرستان بزودی بهره برداری از این معادن آغاز می شود.
وی بیان کرد: با توجه به پایان مرحله اول مطالعه و اکتشاف معادن در زون معدنی قزل اوزن خلخال از سوی شرکت ایمیدرو و مشاور اکتشاف زون های معدنی وزارت صنعت،معدن و تجارت دستیابی به موفقیت های جدیدی در زمینه وجود معدن طلا و فلزات قیمتی در چهار نقطه از این زون در حوالی روستاهای بخش خورش رستم غربی ، با واگذاری این معادن به سرمایه گذار بخش خصوصی استخراج طلا از این محل آغاز و زمینه اشتغال بخشی از بیکاران و رونق اقتصادی منطقه فراهم خواهد شد.
بابایی گفت: با توجه به اعلام آمادگی چند شرکت و سرمایه گذار بخش خصوصی برای سرمایه گذاری در بخش فرآوری سنگ های معدنی و تزیینی خلخال در شهرک صنعتی گزاز و راه اندازی مراکز فرآوری سنگ های معدنی از انتقال سنگ های استخراج شده از معادن منطقه بصورت خام و تخریب راه های ارتباطی شهرستان جلوگیری خواهد شد.
وی با بیان اینکه برای ایجاد زیرساخت های موردنیاز شهرک صنعتی گزاز خلخال ۵۰ میلیارد ریال از محل اعتبارات ملی تخصیص یافته است، اظهارداشت: با راه اندازی این شهرک علاوه بر استقرار واحدهای صنعتی بزرگ در آن ساخت و راه اندازی کارخانه تولید فروسیلیس نیز در محل شهرک صنعتی جدید این شهرستان آغاز می شود.
وی افزود: مواد معدنی و اولیه موردنیاز کارخانه فروسیلیس خلخال از معدن شهرستان میانه در استان آذربایجان شرقی تامین و به محل کارخانه در شهرک صنعتی گزاز خلخال حمل می شود و این کارخانه در سه فاز و در مدت سه سال احداث و با تکمیل هر سه فاز آن برای هزار و۵۰۰ نفر فرصت شغلی پایدار ایجاد خواهد شد.
اکبر بهنامجو استاندار اردبیل هم با اشاره به فعالیت چند شرکت اکتشاف و بهره برداری معدن در استان گفت: در حال حاضر یک شهرک صنعتی خصوصی ویژه معدن در استان اردبیل فعالیت خود را آغاز کرده و مجوز دومین و بزرگترین شهرک صنعتی خصوصی نیز صادر می شود.
وی بیان کرد: بخش معدن استان در مسیر توسعه حرکت می کند و امید می رود ا فعال شدن صنایع تبدیلی و فرادستی این بخش میزان اشتغالزایی در این حوزه افزایش یابد.
وی بیان کرد: این شرکت ها در شهرستان مشگین شهر مطالعات خود را به پایان رسانده و در مرحله برداشت محصولات برای تولید کنسانتره و کاتد مس و طلا هستند.
استاندار اردبیل اظهار کرد: شرکت ممرادکو با سرمایه گذاری ۱۰۰ میلیارد تومان در شهرستان مشگین شهر فعالیت خود را آغاز کرده و در فاز اول با ظرفیت تولید سه هزار و ۵۰۰ تن برای ۱۰۰ نفر اشتغالزایی دارد.
بهنام جو ادامه داد: هم اکنون نیز شرکت سرزمین جلگه های آسمانی نیز با ظرفیت تولید ۱۳ میلیون تن ماده معدنی و ۲ تن طلا در سال مقدمات ایجاد شهرک صنعتی خصوصی را آغاز کرده است.
ضرورت های توسعه معدنی استان اردبیل
با اقدامات مقدماتی و اساسی دولت در بخش معدن استان، هم اکنون زمینه مناسبی برای توسعه این بخش و تاثیرآن در به حرکت درآوردن چرخ های اقتصادی استان فراهم شده و نیاز است تا مدیران استانی از این موقعیت استفاده بهینه کرده و برنامه ریزی مطلوبی در این راستا داشته باشند.
اما در این مسیر برخی مشکلات هنوز باقی بوده و نیاز است برای رفع آن اقدامات جدی تری صورت گیرد، در حال حاضر عمده مشکل در مسیر توسعه بخش معدن؛ نبود نقدینگی، مشکلات محیط زیستی، نبود حمایت در برطرف کردن موانع موجود، وجود معارضان محلی و خام فروشی مواد استخراجی است.
کارشناسان معتقدند که بخش معدن بویژه در زمینه برخی از کانی های گران قیمت به خودی خود می تواند موجب کسب درآمد قابل توجهی شود اما نمی بایست فعالیت های اقتصادی را صرفا به استخراج و خام فروشی محدود کرد بلکه در این راستا ایجاد صنایع جنبی و ایجاد فرصت های فراوری این مواد ضروری است.
به گفته آنها، شرط موفقیت در بخش معدن استان اردبیل پیوند دادن آن به صنعت و تجارت است، ایجاد صنایع زنجیره ای برای تولید ارزش افزوده و وصل آن به بازارهای جهانی رمز موفقیت در این بخش مهم می باشد.
بهنام جو استاندار اردبیل گفت: همزمان با اکتشاف محصولات معدنی باید تلاش شود تا صنایع فرا دستی نیز در استان ایجاد شود.
وی گفت: مواد خام اکتشاف شده در استان در داخل استان باید فراوری شود و در این راستا تلاش می کنیم سرمایه گذاران واجد شرایط برای راه اندازی صنایع فرادستی را به استان جذب کنیم.
رئیس سازمان صنعت، معدن و تجارت استان اردبیل هم در این زمینه گفت: مشکل اصلی بخش معادن استان خام فروشی مواد معدنی است که باید از آن جلوگیری کرد.
رامین صادقی افزود: یکی از سیاست های این سازمان جلوگیری از خام فروشی بویژه در زمینه سنگ معادن است که راهکار آن حل مشکلات موجود و فعال کردن واحدهای فرآوری می باشد.
در این حال وجود برخی معارضان و ممانعت نهادها و دستگاههای مرتبط از جمله حفاظت محیط زیست، منابع طبیعی ، راه و شهرسازی نیز بعنوان مانعی در توسعه فعالیت های معدنی در استان عمل می کند.
در فعالیتهای معدنی می بایست به موضوع حفاظت از محیط زیست و جلوگیری از هر گونه تخریب منابع طبیعی توجه کافی صورت گیرد و در مقابل سازمان های نظارتی نیز باید از طولانی تر شدن روند کار و نیز برخی اشکال تراشی های سطحی خودداری کنند.
اکبر بهنامجو استاندار اردبیل در این زمینه گفت: در فعالیت های معدنی باید بررسی های لازم توسط کارشناسان امر صورت گرفته و فعالیت های معدنی به صورت اصولی صورت گیرد.
وی افزود: برخی معادن در استان با برداشت غیراصولی و ایجاد آلودگی زمینه اعتراض ساکنان منطقه را فراهم کرده اند که این موارد باید دوباره کارشناسی شود و در صورتی که برداشت این معادن کارشناسی باشد،فعالیت آن ها ادامه یافته و تمهیدات لازم برای کاهش گرد و غبار انجام شود. او همچنین با اشاره به صدور مجوزهای معدنی خواستار بررسی همه دستگاه های دخیل از جمله منابع طبیعی، کشاورزی و صنعت معدن برای واگذاری زمین برای برداشت شد. آشنایی با روش های نوین اکتشاف در بخش معدن نیز از جمله ضروریات در این بخش است، در چنین شرایطی عدم به کارگیری نیروهای کارآمد و مدیریت با تجربه و آشنا با تکنولوژی های روز در حیطه اکتشاف مواد معدنی سبب هدر رفت سرمایه های ملی، از دست دادن زمان جهت دستیابی به معادن جدید و در نتیجه سد کردن توسعه اقتصادی در دید کلان آن می شود. رفع موانع تولیدی و تزریق نقدینگی یکی از برنامه هایی است که مسئولان سعی دارند به واسطه آن بخشی از مشکلات معادن را مرتفع سازند، اما آنچه شاید بیش از تزریق نقدینگی بتواند گره گشای مشکلات این بخش باشد، سرمایه گذاری بخش خصوصی در این ارتباط است .
به هر حال مجموعه صنعت و معدن استان اردبیل در صورت جذب سرمایه گذاران بخش خصوصی و شتاب بخشیدن به این سرمایه گذاری ها و مهمتر از آن ایجاد پیوند بین بخش های معدن ، صنعت و تجارت می تواند اقتصاد استان را رونق دهند.
ثبت دیدگاه