از آنجایی که صنعت فولاد از کاربردهای گسترده‌ای در صنایع پایین‌دستی برخوردار است، در همه کشورهای دنیا از جمله صنایع مادر و استراتژیک به شمار می‌آید و به همین دلیل، اغلب کشورهای توسعه‌یافته و یا درحال‌توسعه جهان پیشرفت این صنعت را یکی از رویکردهای اساسی خود قرار می‌دهند. ایران نیز در سال‌های گذشته، با تصویب و اجرایی ساختن طرح جامع فولاد، این مسئله را یکی از اولویت‌های توسعه قرار داده است، به طوری که صنعت فولاد در کنار صنعت نفت و گاز اصلی‌ترین محرک‌های اقتصاد کشور برشمرده می‌شوند. فولاد مبارکه بزرگ‌ترین شرکت فولادی کشور است که نیمی از بار صنعت فولاد را بر دوش می‌کشد. این شرکت، با سیاست‌گذاری‌های گسترده در زمینه کارهای زیربنایی و نیز انتقال دانش فنی در سیستم‌‌ها و نظام بهره‌برداری توسط نیروهای متعهد و کارآمد در سطوح مدیریت و کارکنان، توانسته است خود را به عنوان سازمانی متعالی در کشور و حتی در جهان مطرح سازد.
اجـرای دستورالعمل‌هـا، فلسفـه مـدل تعالی سازمانی
در علم مدیریت، تاکنون راهکارهای مختلفی برای چگونگی اداره سازمان‌ها، بنگاه‌ها و کشورها ارائه شده است. البته پیاده‌سازی این راهکارها خود چالشی مهم در یک سازمان محسوب می‌شود. از این رو، در طول چند دهه گذشته، برای جلوگیری از سردرگمی سازمان‌های عملیاتی، این مفاهیم به مدلی کامل و یکپارچه تبدیل شدند تا بتوان آن را در سازمان پیاده کرد؛ بدین ترتیب، مفهوم ایجاد مدل‌های مدیریت شکل گرفت. این مدل‌های مدیریتی در سال‌ها و دهه‌های اخیر سیر تحولی گسترده‌ای را تجربه کرده‌اند. در ابتدا استاندارد ایزو مطرح شد و پس از آن استانداردهای مدل‌های تعالی سازمانی اجرایی شدند. ابتدا ژاپن و آمریکا اقدام به پیاده‌سازی مدل‌های تعالی کردند. در دهه‌های ۱۹۸۰ و ۱۹۹۰، اروپایی‌ها برای عقب نماندن از ژاپن، به سمت جمع‌آوری و یکپارچه‌سازی همه الگوهای مدیریتی حرکت کردند تا حاصل کار همه ابعاد مدیریتی و رهبری یک سازمان را در بر بگیرد و بتوانند سازمان‌ها را با این مدل ارزیابی کنند. به این ترتیب، سازمان‌ها نیز بهتر اداره می‌شوند و به پایداری بیشتری می‌رسند.
بنیاد کیفیت اروپا (EFQM) مدلی را ارائه کرده و هر سال آن را ارتقا بخشیده است. ابعاد این مدل شامل چند ویژگی است و تعدادی معیار و زیرمعیار دارد. رهبری سازمان نخستین معیار این مدل است که خود، پنج زیرمعیار دارد. در این مدل، سازمان‌ها بعد از رهبری باید دارای استراتژی باشند. سازمان باید این استراتژی‌ها را مبنای اصلی فعالیت‌های خود در نظر بگیرد و به‌اصطلاح، «برنامه‌محور» باشد. معیار سوم، کارکنان مجموعه است؛ زیرا منابع انسانی مهم‌ترین منبع یک سازمان محسوب می‌شوند. معیار چهارم، دیگر منابع سازمان مانند منابع مالی، دارایی‌های فیزیکی و غیرفیزیکی، فناوری اطلاعات، مدیریت دانش و تکنولوژی است. معیار پنجم به نیاز به فرایندها می‌پردازد. این پنج مورد، معیارهای توانمندساز سازمان محسوب می‌شوند. یک دسته معیار هم در ادامه مدل معرفی شده است که معیارهای نتیجه سازمانی به شمار میآیند. در مدل تعالی سازمانی، پانصد امتیاز برای معیار توانمندسازها و پانصد امتیاز نیز برای معیارهای نتایج تعریف می‌شود. هرچه این مدل به نحو مناسب‌تری پیاده‌سازی شود، سازمان امتیاز بیشتری به دست می‌آورد و متعالی‌تر محسوب می‌شود.
فلسفه مدل تعالی سازمانی عمل به دستورالعمل‌هاست. این مدل در ایران هم ایجاد و اجرایی شده است، اما کماکان بسیاری از بنگاه‌ها به روش سنتی اداره می‌شوند. حتی برخی از سازمان‌ها بر اساس سلایق مدیران اداره می‌شوند که این مسئله آفت سازمان‌ها و مدیریت محسوب می‌شود. این مدل‌ها طراحی شده‌اند تا مانع از رفتار سلیقه‌ای شوند.
شرکت فولاد مبارکه در مسير تعالی
شرکت فولاد مبارکه، به عنوان مجموعه‌ای توسعه‌محور، توانسته است سطح زرین مدیریت کیفیت اروپا را به دست بیاورد. به گفته مدیران این شرکت، در صورتی که فولاد مبارکه نحوه اداره بخش‌های مختلف و رفتار مدیریتی خود را در قالب رفتارهای استاندارد قرار دهد و به طور مداوم در این‌گونه رتبه‌بندی‌ها و جوایز شرکت کند، می‌تواند در زمره ده کشور برتر جهان در زمینه مدیریت کیفیت قرار گیرد.
شرکت فولاد مبارکه توانسته است در یازده دوره جایزه ملی تعالی سازمانی و شش دوره جایزه شرکت دانشی در کشور رتبه نخست را به دست آورد. این شرکت در سال ۱۳۹۱ برای نخستین بار به عنوان تنها شرکت ایرانی توانست تندیس زرین جایزه ملی تعالی سازمانی را از آن خود کند. این مجموعه در سال ۱۳۹۲ مطابق قانون در این جایزه شرکت نکرد تا فرصت برای بقیه شرکت‌ها فراهم شود، اما حضور این مجموعه در سال ۱۳۹۳ با دریافت دوباره تندیس طلایی با امتیاز بیشتر نسبت به دوره قبل همراه شد. حضور بعدی این مجموعه در جایزه تعالی سازمانی مربوط به سال ۱۳۹۸ می‌شود که سومین تندیس تعالی سازمانی را برایش به ارمغان آورد.
در حدفاصل سال‌های ۱۳۹۳ تا ۱۳۹۸، شرکت فولاد مبارکه در جایزه بنیاد کیفیت اروپا حضور یافت. نحوه حضور در مدل جایزه تعالی اروپا به این صورت است که باید ابتدا در نمایندگی این بنیاد در کشور انتخاب شد تا نمایندگی مذکور، سازمان را به سطح جایزه اصلی در اروپا معرفی کند. شرکت فولاد مبارکه در تاریخ ۲ دی ماه سال ۱۳۹۶ عنوان سازمان سرآمد ملی را کسب کرد و به جایزه جهانی تعالی بنیاد مدیریت کیفیت اروپا (EFQM) معرفی شد. این شرکت در سال ۱۳۹۷ در این جایزه شرکت کرد و در اواخر مهرماه در اجلاس سالانه «EFQM»، با بیش از ششصد امتیاز، و به عنوان تنها شرکت ایرانی موفق به دریافت سطح زرین این جایزه شد.
انتهای پیام/
ثبت دیدگاه