بر اساس اطلاعات آماری منتشرشده انجمن جهانی فولاد در سال 2019، میزان تولید فولاد خام جهان حدود یک میلیارد و 869 میلیون و 900 هزار تن گزارش شده که نسبت به سال 2018 تقریبا 4/3 درصد افزایش داشته است. این در حالی است که سهم تولید فولاد خام آسیا معادل یک میلیارد و 341 میلیون و 600 هزار تن بوده که نسبت به سال گذشته 7/5 درصد رشد از خود نشان داده است. در سال 2019 تولید فولاد خام کشورهای چین، هند، ژاپن و کره جنوبی نسبت به سال 2018 به ترتیب 3/8، 8/1، 8/4 و 4/1 درصد رشد داشتهاند، به نحوی که کشور چین با تولید 996 میلیون و 300 هزار تن، سهم خود را در عرصه تولیدات فولاد خام جهان از 9/50 درصد به 3/53 درصد افزایش داد. کشور هند نیز 111 میلیون و 200 هزار تن تولید داشت. کشورهای کره جنوبی و ژاپن نیز در سال 2019 به ترتیب 71 میلیون و 400 هزار تن و 99 میلیون و 300 هزار تن فولاد خام تولید کردند. در این میان، ایران نیز با رشد شگفتانگیز 1/30 درصدی، تولید خود را از 5/24 میلیون تن به 9/31 میلیون تن رساند.
رخدادهـای صنعـت فولاد ايـران در سال 1398
در سال 1398 ایران جایگاه دهم جهان را به لحاظ تولید فولاد به خود اختصاص داد و رتبه خود را نسبت به سال گذشته سه پله ارتقا بخشید. کشور از حیث کمیت تولیدی شرایط مطلوبی را به خود اختصاص داده و در زمینه تولید فولاد قابلیت رقابت با کشورهای کره جنوبی، آلمان، ژاپن و برزیل را دارد. سالانه حدود 26 میلیون تن فولاد در کشور تولید میشود که تقریبا نیمی از آن مورد استفاده مصرفکنندگان داخلی قرار میگیرد و مازاد آن نیز به دیگر کشورها صادر میشود. شایان ذکر است که فولاد کشور تقریبا به 120 کشور جهان صادر میشود و فولاد میانی و میلگرد به ترتیب با سهم 1/61 درصدی و 8/19 درصدی بیشترین سهم از صادرات فولاد کشور را به خود اختصاص دادهاند. در مجموع، صادرات صنعت فولاد کشور در سال 98 تقریبا معادل 10 میلیون و 363 هزار تن بوده است.
فـرازوفـرود بازارهای داخلـي محصولات فولادی
از ابتدای سال 1398 تا پایان بهمنماه، تولید آهن اسفنجی حدود 5 درصد رشد داشت، به طوری که میزان تولیدات از 24 میلیون و 303 هزار تن به 25 میلیون و 449 هزار تن رسید و میزان عرضه روند صعودی قابل توجهی از خود نشان داد. عمدتا با رشد عرضه، قیمتها در محدوده قیمتی ثابتی نوسان میکنند، اما این بار نرخها به موازات عرضه به طور مستقیم افزایش پیدا کردند.
گفتنی است در نخستین ماه از سال 1398 قیمت میلگرد به طور متوسط 4 هزار و 931 تومان بود و در آخرین ماه سال به 6 هزار و 484 تومان رسید، اما در اسفندماه صنعت فولاد شاهد نوسان قیمتی اندکی بود که دلیل این امر شیوع ویروس کرونا، توقف بازار و ترس از افزایش شدید قیمتها در سه ماه پایانی سال بوده است.
در نخستین ماههای سال 1398 متوسط قیمت تمامشده شمش تغییرات اندکی از خود نشان داد، به طوری که در فروردینماه میانگین قیمت تمامشده شمش 4 هزار و 245 تومان بود، اما در اردیبهشتماه به 4 هزار و 407 تومان رسید. با گذر زمان، در سهماهه دوم سال 1398 قیمت تمامشده به کمترین حد خود معادل 3 هزار و 671 تومان رسید و سپس در نیمه دوم سال، در اسفندماه به اوج قیمت برابر با 5 هزار و 569تومان رسید. بر اساس آمارهای رسمی، تولید شمش حدود 19 درصد افزایش داشته است که عمده آن صادرات را تحت پوشش قرار میدهد و عرضه در بازارهای داخلی کاهش یافته است.
غلبه بر بحران کرونا با برنامهريزی
مجتمع جهان فولاد سیرجان از سال 1388 آغاز به کار کرد. محصولات تولیدی این مجموعه آهن اسفنجی، شمش فولادی و میلگرد در سایزهای 8 تا 32 هستند که ظرفیت تولیدی این محصولات به ترتیب حدود 900 هزار تن، یک میلیون تن و 500 هزار تن میلگرد بوده است. میزان تولید محصولات این مجتمع عمدتا به صورت سالانه مورد بررسی قرار میگیرند، اما شواهد حاکی از آن است که میزان تولیدات این مجتمع نسبت به پیش از ظهور ویروس منحوس کرونا هیچگونه تغییری نداشته است. همچنین در مقایسه با مدت زمان گذشته، میزان تولید محصولات این مجموعه بیش از 5 تا 6 درصد رشد داشته است. در سال 1398 تولید شمش فولادی این مجتمع در دستور اجرایی شدن قرار داشت و در ماههای فروردین و اردیبهشت سال 1399 به بهرهبرداری رسید. این شرکت، با وجود شیوع ویروس کرونا، به تولید محصولات خود پرداخته و هیچ گونه اختلالی در فرایند فعالیتهای تولیدی آن ایجاد نشده است.
پيشگام در مبارزه با کرونا
جهان فولاد سیرجان، مطابق با پروتکلهای تعریفشده از سوی وزارت بهداشت، اقدامات بهداشتی و حفاظتی لازم را در دستور کار قرار داده است. تهیه اقلام بهداشتی مورد نیاز پرسنل، تبسنجی نیروهای انسانی در مراحل ورود به و خروج از محل کارگاه، احداث تونل ضدعفونی در محیط کار، افزایش سرویسهای ایابوذهاب به منظور رعایت فاصله اجتماعی، نصب روشوییهای پدالی و غیره برای جلوگیری از این بیماری در مجتمع اجرایی شده است. گفتنی است که نیروی انسانی فعال به طور مستقیم در مجموعه حدود 2 هزار نفر و نیروی غیرمستقیم تقریبا 5 هزار نفر گزارش شده است.
طرحهای توسعه، زمينهساز تحقق جهش توليد
در حال حاضر صنعت فولاد کشور تحریم شده و جهان فولاد سیرجان نیز به طور غیرمستقیم متاثر از این مسئله است. از جمله مشکلات صنایع تولیدی و فولاد کشور میتوان به ثابت نبودن قوانین و مقررات، بخشنامههای متعدد بانک مرکزی، گمرک، وزارت صنایع و معادن و غیره اشاره کرد. با وجود تمام چالشها و معضلات در سال 1398، شرکت جهان فولاد سیرجان توانست در واپسین ماههای سال پروژه ذوب خود را اجرایی کند و به مرحله بهرهبرداری برساند که ماحصل آن تولید 350 هزار تن محصول بوده است. همچنین گفتنی است که این واحد را نیروهای داخلی راهاندازی کردهاند و تحت شرایط تحریمی و در غیاب کارشناسان و سوپروایزرهای خارجی اجرایی شده است.
در سال 1399 برنامه راهبردی مجتمع جهان فولاد سیرجان به منظور جهش تولید، ارتقای سطح تولید شمش فولادی است. در این راستا، مجموعه در صدد است که میزان تولید محصول مذکور را از 350هزار تن به 900 هزار تن برساند. همچنین محصولات تولیدی مازاد بر مصرف داخلی و عرضهشده به بورس کالای ایران به دیگر کشورها صادر خواهند شد و از دیگر اهداف شرکت در سال جاری میتوان ورود به بورس را نام برد. مجتمع جهان فولاد سیرجان محصولات عرضهشده به بورس کالای کشور را منوط به کشش بازار ارائه میدهد و در سال جاری به صورت دو بار در هفته میلگرد و یک بار در ماه شمش عرضه میکند. در فروردینماه و نیمه نخست اردیبهشت ماه سال جاری، این شرکت حدود 50 هزار تن میلگرد و شمش فولادی به بازار بورس عرضه کرده است. شایان ذکر است که این مجموعه تنها مجتمعی است که مواد اولیه مورد نیاز خود را با نوار نقاله از کارخانجات تولیدی گندله شرکت گلگهر تامین میکند. حملونقل محصولات جهان فولاد سیرجان عمدتا با کامیون صورت میگیرد و این مجموعه در نظر دارد در سالهای آتی تولیدات خود را به صورت ریلی جابهجا کند. طرحهای جدید جهان فولاد سیرجان بعد از تصویب و تثبیت میزان تولید در واحد ذوب در دستور کار قرار خواهند گرفت.
در سال 1399 برنامه راهبردي مجتمع جهان فولاد سيرجان به منظور جهش توليد، ارتقاي سطح توليد شمش فولادي است. در اين راستا، مجموعه در صدد است که ميزان توليد محصول مذکور را از 350هزارتن به 900 هزار تن برساند
ثبت دیدگاه